Platon’un Varlık Anlayışı – 7: Mağara Benzetmesi
Platon'un Devlet eserinde geçen "Mağara Benzetmesi" belki de felsefenin en bilinen benzetmesidir.
Yeraltına doğru giden bir mağara vardır. Bu mağaranın dibinde başlarını sağa sola hareket ettiremeyecek şekilde zincire vurulmuş tutsaklar...
Platon’un Varlık Anlayışı – 6: İdealar ve Duyusal Dünya İlişkisi
Sokrates ahlaki tümellerin var olduğunu iddia etmişti ama bu tümeller ile tikellerin ilişkisi hakkında bir açıklama yapma gereği duymamıştı. Onun için ilişki muhtemelen cesur bir insanın cesaret göstermesinin, cesaret...
Platon’un Varlık Anlayışı – 5: İdeaların Özellikleri
Platon idealarınn özelliğini bir yerlerde sıralamaz. Eserlerin genelinden ancak bunların neler olduğunu çıkarabiliriz.
İdea hep vardır. Ezeli ve ebedidir. Varlığa gelmez, varlıktan kesilmez. Ölümsüzdür.
İdea ne hareket eder, ne...
Platon’un Varlık Anlayışı – 4: Nelerin İdeaları Vardır?
İlk önceleri Platon'un ideaları Sokrates'in etkisiyle daha ziyade ahlaki değerlere yöneliktir. Platon'a göre her türlü ahlaki değerin - örneğin adalet ve cesaret - bir ideası - Adalet ideası, Cesaret...
Platon’un Varlık Anlayışı – 3: Bölünmüş Çizgi Benzetmesi
Platon bölünmüş çizgi benzetmesinde dünyayı öncelikle ikiye ayırır: 1) Görünen şeyler dünyası 2) Akılsal şeyler dünyası (diğer bir deyişle idealar). Akılsal şeyler dünyasını da 2a) Matematiksel akıl yürütme (dianoia)...
Platon’un Varlık Anlayışı – 2: Nihai İlke Olarak İyi İdeası
Platon aradığı sağlam çıpayı önceki yazıda gördüğümüz üzere idelarda bulmuştu. İdeaların varlığı ile uyumlu olan her şeyi doğru, uyumsuz olan her şeyi yanlış kabul edecekti. Platon'un Sokrates üzerinden önerdiği...
Platon’un Varlık Anlayışı – 1: İdealara Giden Yol
Platon, Doğa Filozofları'nın varlık anlayışını tümüyle reddederek başlar her şeye. Töz veya arkhe olarak madde kabul etmek yerine madde-dışı gerçekleri kabul eder sadece. Böylelikle dünyadaki olaylar mekanist bir şekilde...
Platonik Yöntem
Platon'un eselerinde kullandığı yöntemin de ilk sahibinin Sokrates olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Sokrates'in esas derdi ahlaki değerlerin evrensel olduğunu ispatlamaktı ve bunu da diyalog yönemi ile yapmaktaydı.
Sokratesçi diyalog yöntemi sofistin...
Platon’a Giriş
Muhakkak ki Platon felsefi bir sistem kurucusudur ve bildiğimiz kadarıyla bunu ilk başarandır. Platon ne doğa filozofları gibi sadece doğa ile ilgilenmiş, ne de sofistler gibi sadece insana odaklanmıştır....
Platon’un Eserleri
Platon'un bütün eserlerinin günümüze kaldığı tahmin edilmektedir. Bunda muhtemelen Akademi kurumu çatısı altında yazılmış olmasının payı büyüktür. Böylelikle başkaları tarafından da okunmuş, calışılmış, kaybolup gitmemiştir.
Ancak Platon'un eserleri hakkında Ortaçağ'dan...